Η Monsanto είναι ο παγκόσμιος ηγέτης όσο αναφορά τους γενετικά μεταλλαγμένους οργανισμούς (GMO) όπως επίσης και μία από τις πιο αμφιλεγόμενες εταιρίες στην ιστορία της βιομηχανίας. Αυτή η αυτοκρατορία για πάνω από έναν αιώνια έχει δημιουργήσει μερικά από τα πιο τοξικά προϊόντα που πουλήθηκαν ποτέ, συμπεριλαμβανομένων των polychlorinated biphenyls (PCBs) και το ζιζανιοκτόνο Agent Orange που ήταν υπεύθυνο για την ισοπέδωση των δασών στο Βιετνάμ. Βασισμένο πάνω σε εξονυχιστική έρευνα η ταινία συνδέει τα κομμάτια της ιστορίας της εταιρίας ανάμεσα σε έως τώρα κρυμμένα έγγραφα και αμέτρητες μαρτυρίες.
Όταν τρώμε, εκείνη η στιγμή είναι ιερή. Ανεξαρτήτως φυλετικών, κοινωνικών, οικονομικών, θρησκευτικών παραμέτρων, όταν χορταίνεις την πείνα σου είναι ευτυχία. Έτσι λοιπόν κανείς δε θέλει να παίζουν με το φαγητό του, είτε από πλευράς ποιότητας, είτε από πλευρά ποσότητας.Τι γίνεται όμως όταν κάποιοι αποφασίζουν να παίξουν με το φαγητό σου, και κατά συνέπεια με την υγεία σου, μιας και θέλουν στο μεταλλάξουν, χρησιμοποιώντας ως πρόσχημα τι άλλο; Το δικό μας καλό. Ο, αποδεδειγμένα, ένοχος είναι η αμερικάνικη πολυεθνική εταιρεία τροφίμων Monsanto.
Η ιστορία της Monsanto
Η Monsanto ιδρύθηκε στο St Louis του Μισούρι το 1901 από τον John Francis Queeny, εργαζόμενο στην φαρμακευτική βιομηχανία των ΗΠΑ για 30 συνεχόμενα έτη. Τα πρώτα κεφάλαια της εταιρείας προήλθαν από τη τσέπη του και από μία εταιρεία διανομής αναψυκτικών, ενώ το όνομα ήταν το πατρικό της γυναίκας του. Το πρώτο προϊόν της εταιρείας ήταν η τεχνητή γλυκαντική ουσία ζαχαρίνη, η οποία πουλήθηκε στην Coca-Cola Company. Επιπλέον πρότεινε την χρήση των ουσιών βανίλια και καφεΐνη στην Coca-Cola, και έγινε ένας από τους μεγαλύτερους προμηθευτής της. Το 1919, η Monsanto εδραιώνεται στην αφού έγινε συνέταιρος στην Graesser’s Chemical Works, μία Ουαλική εταιρεία με σκοπό τη παραγωγή βανίλιας, σαλικυλικού οξέος, ασπιρίνης και αργότερα καουτσούκ.
Στη δεύτερη δεκαετία της ζωής της, τη δεκαετία του 1920, η Monsanto κατάφερε να επεκταθεί σε βασικές βιομηχανικές χημικές ουσίες όπως το θειικό οξύ, και η δεκαετία κλείνει με τον γιο του John Francis, Edgar, να αναλαμβάνει την εταιρεία το 1928.
Το 1940 βρήκε την Monsanto να έχει καταστεί ένας από τους σημαντικότερους κατασκευαστές πλαστικών, συμπεριλαμβανομένων πολυστυρολίου και συνθετικών ινών. Από τότε, έχει παραμείνει μία από τις 10 κορυφαίες αμερικανικές εταιρείες χημικών. Σε σημαντικά προϊόντα προστέθηκαν ουσίες, όπως ζιζανιοκτόνα 2,4,5-T, το DDT, και το Agent Orange που χρησιμοποιήθηκε κυρίως κατά τον πόλεμο του Βιετνάμ ως αποφυλλωτικό (αργότερα απεδείχθη ότι είναι εξαιρετικά καρκινογόνο για όποιον ερχόταν σε επαφή με το διάλυμα), βοείου σωματοτροπίνης (αυξητική ορμόνη βοοειδών (BST), και PCB. Επίσης την ίδια δεκαετία, η Monsanto ξεκινά και λειτουργεί το Dayton Project, και αργότερα το Mound Laboratory στο Miamisburg του Ohio, ως μέρος του Manhattan Project, όπου αναπτύχθηκαν τα πρώτα πυρηνικά όπλα και μετά το 1947 ιδρύσανε την Αμερικανική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας.
Η Monsanto ξεκίνησε να κατασκευάζει το DDT το 1944, μαζί με άλλες 15 εταιρείες. Η χρήση του DDT στις ΗΠΑ απαγορεύτηκε από το Κογκρέσο το 1972, και αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις προσπάθειες των οικολόγων, οι οποίοι επέμειναν στις αποκαλύψεις του βιβλίου της Rachel Carson με τίτλο Silent Spring, το 1962, η οποία προσπάθησε να ενημερώσει το κοινό σχετικά με τις ανεπιθύμητες ενέργειες που σχετίζονται με το εντομοκτόνο. Το 1947, μια τυχαία έκρηξη λιπάσματος νιτρικού αμμωνίου που είχε φορτωθεί στο γαλλικό πλοίο SS Grandcamp κατάστρεψε ένα γειτονικό εργοστάσιο κατασκευής στυρολίου που άνηκε στην Monsanto, όπως και μεγάλο μέρος του λιμανιού στο Galveston Bay. Η έκρηξη, που είναι γνωστή ως Texas City Disaster, θεωρείται το μεγαλύτερο βιομηχανικό ατύχημα στην ιστορία των ΗΠΑ, με τον υψηλότερο φόρο αίματος. Στο τέλος της δεκαετίας η Monsanto απέκτησε από την America Viscose από την Αγγλική οικογένεια Courtauld το 1949.
Το 1954, η Monsanto συνεργάζεται με τον γερμανικό γίγαντα Bayer για να δημιουργήσουν το Mobay και να πουλήσουν πολυουρεθάνες στις ΗΠΑ. Στις δεκαετία του 1960 και του 1970, η Monsanto ήταν ένας από τους κύριους παραγωγούς τους Agent Orange που χρησιμοποίησαν οι αμερικανικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στο Βιετνάμ.
Το 1980, η Monsanto θέσπισε το βραβείο ασφάλειας Edgar Monsanto Queeny προς τιμήν του πρώην Διευθύνων Συμβούλου (1928-1960), για την ενθάρρυνση της πρόληψης ατυχημάτων. Επίσης η εταιρεία ήταν η πρώτη που πραγματοποίησε γενετική τροποποίηση ενός φυτικού κυττάρου το 1982. Πέντε χρόνια αργότερα διεξάγει το πρώτο πεδίο δοκιμών των γενετικά τροποποιημένων καλλιέργειες.
Μέσα από μια διαδικασία συγχωνεύσεων και spin-off μεταξύ του 1997 και του 2002, η Monsanto μετατράπηκε από γίγαντας των χημικών προϊόντων σε γίγαντα βιοτεχνολογικών προϊόντων. Μέρος αυτής της μετατροπής πραγματοποιήθηκε το 1999 όπου η Monsanto πούλησε τις εγκαταστάσεις φαινυλαλανίνης στην τις Great Lake Chemical Corporation για 125 εκατομμύρια δολάρια. Το 2000, η Great Lake μήνυσε την Monsanto λόγων ενός ελλείμματος 71 εκατομμυρίων δολαρίων στις αναμενόμενες πωλήσεις.
Με την αυγή της νέας χιλιετίας, το 2001, ο συνταξιούχος χημικός της Monsanto, William S. Knowles ήταν ο συν νικητής του βραβείου Νόμπελ Χημείας για την έρευνά του σχετικά με την ασύμμετρη καταλυτική υδρογόνωση, η οποία πραγματοποιήθηκε κατά τη δεκαετία του 1960 μέχρι το 1986 όπου και συνταξιοδοτήθηκε.
Σε όλο το 2004 και το 2005, η Monsanto υπέβαλε αγωγές κατά πολλών αγροτών στον Καναδά και τις ΗΠΑ, με την αιτιολογία της παράβασης ευρεσιτεχνίας, ειδικά απέναντι σε γεωργούς που πουλούσαν σπόρους οι οποίοι περιείχαν τροποποιημένα γονίδια, όπου το δίπλωμα ευρεσυτεχνίας το είχε η Monsanto. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο σπόρος είχε μεταφερθεί από τον άνεμο και φύτρωσε σε γειτονικές καλλιέργειες. Αυτές οι υποθέσεις ξεκινήσανε στα μέσα με τέλη του 1990, με μία από τις πιο σημαντικές υποθέσεις όπου το Καναδικό Ανώτατο Δικαστήριο αποφάνθηκε υπέρ της Monsanto. Με 5 ψήφους υπέρ και 4 κατά στα τέλη Μαΐου του 2004, το δικαστήριο απεφάνθη ότι «από την καλλιέργεια ενός φυτού που περιέχει το κατοχυρωμένο γονίδιο χωρίς την άδεια χρήσης, οι αναιρεσείουσες στερούνται τον οποιαδήποτε απολαβών που απορρέουν από το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. » Με την απόφαση αυτή, τα καναδικά δικαστήρια ακολούθησαν εκείνα των ΗΠΑ για θέματα διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας που αφορούν τα φυτικά κύτταρα.
Τον Φεβρουάριο του 2005, η Monsanto διεκδικούσε πατέντες για τεχνικές αναπαραγωγής χοίρων που θα τους έδινε το αποκλειστικό δικαίωμα να εκμεταλλευτούν κάθε γέννα χοίρου που γεννήθηκε από αυτές τις τεχνικές. Η Greenpeace υποστήριζε ότι η Monsanto προσπαθούσε να διεκδικήσει την κυριότητα από συνήθεις τεχνικές αναπαραγωγής, ενώ η Monsanto ισχυριζόταν ότι το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας είναι ένα αμυντικός μηχανισμός για την παρακολούθηση των ζώων από το σύστημα. Ο επιπλέον ισχυρισμός τους ήταν ότι η πατενταρισμένη μέθοδο τους χρησιμοποιεί μια εξειδικευμένη συσκευή γονιμοποίησης και απαιτείται λιγότερο σπέρμα από ότι αν γινόταν η γονιμοποίηση κανονικά.
Το 2006, το Ίδρυμα Δημόσιας Ευρεσιτεχνίας των ΗΠΑ, σε συνεργασία με το Αμερικάνικο Γραφείο Ευρυσιτεχνίας, ανακάλεσε τέσσερις πατέντες που είχε χρησιμοποιήσει η εταιρεία Monsanto σε υποθέσεις ευρεσιτεχνίας κατά των αγροτών. Στον πρώτο γύρο της επανεξέτασης, και στις τέσσερις αιτήσεις απορρίφθηκαν τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας από το Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας σε τέσσερις ξεχωριστές αποφάσεις που χρονολογούνται από τον Φεβρουάριο μέχρι τον Ιούλιο του 2007.
Έργα και ημέραι της Monsanto
Το 91% των μεταλλαγμένων σπόρων κατασκευάζεται και ανήκει στην πολυεθυνική, η οποία δεν θέλει να γνωρίζουμε πότε τα μεταλλαγμένα βρίσκονται στην τροφή μας. Η πλειονότητα των καταναλωτών σε όλο τον κόσμο είναι αντίθετη με τα μεταλλαγμένα, διότι η γενετική μηχανική έχει συνδεθεί με κινδύνους για την υγεία, με την απώλεια της βιοποικιλότητας, την αυξημένη χρήση τοξικών ζιζανιοκτόνων και άλλα περιβαλλοντικά προβλήματα.
Πρωταρχικός σκοπός της Monsanto είναι να μετατρέψει τη γεωργία και την παραγωγή τροφίμων παγκοσμίως σε ένα μεγάλο γενετικό πείραμα. Ωστόσο, μέχρι τώρα η επιτυχία της ήταν πολύ περιορισμένη. Το 85% των γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών είναι συγκεντρωμένο σε τρεις μόνο χώρες: τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Αργεντινή και τον Καναδά. Επιπλέον, μέχρι σήμερα, μόνο τέσσερα γενετικά μεταλλαγμένα φυτά (βαμβάκι, ελαιοκράμβη, σόγια και καλαμπόκι) έχουν καλλιεργηθεί σε εμπορική κλίμακα. Συνολικά, οι γενετικά μεταλλαγμένες καλλιέργειες καλύπτουν λιγότερο από το 1% της καλλιεργήσιμης γης. Σε πολλά μέρη του κόσμου (π.χ. στην Ευρώπη, Ρωσία, Αφρική και στις περισσότερες ασιατικές χώρες) μεγάλες εταιρείες τροφίμων και λιανοπωλητές αρνούνται να πουλήσουν γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα. Πολλές κυβερνήσεις έχουν απαγορεύσει την καλλιέργεια μεταλλαγμένων φυτών ή αρνούνται να τα εισάγουν. Παρ’ όλα αυτά και παρά τις αυξανόμενες ενδείξεις ότι τα μεταλλαγμένα φυτά και τρόφιμα βλάπτουν το περιβάλλον και αποτελούν κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία, η Monsanto εξακολουθεί να προσπαθεί να τα εισάγει στην παγκόσμια αγορά.
Το 1998 ο Dragos Dina, πρώην γενικός διευθυντής της Monsanto στη Ρουμανία, έφυγε από την εταιρεία και έκανε τις εξής δηλώσεις: «Έφυγα από την εταιρεία διότι εξέφρασα τις ανησυχίες μου σχετικά με την εισαγωγή της γενετικής μηχανικής στη Ρουμανία. Πίστευα ότι ούτε η Ρουμανία ούτε η εταιρεία ήταν έτοιμες και ικανές να διαχειριστούν και να ελέγξουν τη γενετική μηχανική».
Το 1999, η Monsanto υποσχέθηκε δημόσια να μην χρησιμοποιήσει για εμπορικούς σκοπούς την «Τεχνολογία Εξολοθρευτής» (φυτά που τροποποιούνται γενετικά για να παράγουν στείρους σπόρους). Τώρα η Monsanto λέει ότι μπορεί τελικά να αναπτύξει ή να χρησιμοποιήσει τους σπόρους που ονομάζονται «αυτοκαταστροφικοί σπόροι». Η νέα δέσμευση της Monsanto τον Φεβρουάριο του 2006 υπονοεί ότι σκοπεύει να χρησιμοποιήσει σπόρους της «Τεχνολογίας Εξολοθρευτής» σε προϊόντα που δεν προορίζονται για τη διατροφή και δεν αποκλείει και άλλες χρήσεις της «Τεχνολογίας Εξολοθρευτής» στο μέλλον.
Σε απάντηση, περισσότερες από 300 οργανώσεις διακήρυξαν ότι υποστηρίζουν μια παγκόσμια απαγόρευση της «Τεχνολογίας Εξολοθρευτής», ισχυριζόμενοι ότι οι στείροι σπόροι απειλούν τη βιοποικιλότητα και ότι θα καταστρέψουν τα μέσα συντήρησης και τις καλλιέργειες 1,4 δισεκατομμυρίων ανθρώπων που εξαρτώνται από τους σπόρους που συλλέγουν και επανακαλλιεργούν. Οι σπόροι φυτεύονται, η σοδειά μαζεύεται και οι σπόροι φυτεύονται εκ νέου την επόμενη χρονιά. Οι περισσότεροι αγρότες δεν έχουν τη δυνατότητα να αγοράζουν νέους σπόρους κάθε χρόνο, έτσι η συλλογή και η επανακαλλιέργεια των σπόρων είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωσή τους και τον κύκλο της γεωργίας. Με αυτό τον τρόπο καλλιεργείται η τροφή για χιλιάδες χρόνια.
Με την «Τεχνολογία Εξολοθρευτής» της Monsanto, θα πουλούν σπόρους στους αγρότες για την καλλιέργεια των φυτών. Όμως αυτοί οι σπόροι έχουν τροποποιηθεί γενετικά, με αποτέλεσμα, όταν γίνεται η συγκομιδή της σοδειάς, όλοι οι νέοι σπόροι από αυτές τις καλλιέργειες να είναι στείροι (π.χ. νεκροί, άχρηστοι). Με αυτόν τον τρόπο οι αγρότες αναγκάζονται να αγοράζουν κάθε χρόνο νέους σπόρους από τη Monsanto, προκειμένου να καλλιεργήσουν τα προϊόντα τους.
Σύμφωνα με τον Alejandro Argumedo της Ένωσης ANDES (Πάρκο της Πατάτας στο Crusco του Περού), «Οι αγρότες και οι ιθαγενείς σε όλο τον κόσμο δεν μπορούν να εμπιστευτούν τη Monsanto». Η υπόσχεση την οποία δεν τήρησε η Monsanto είναι μια πολύ μεγάλη προδοσία, διότι οι ιθαγενείς και οι αγρότες, κρατώντας τους σπόρους, εξασφαλίζουν τη διατροφική ασφάλεια και την αυτοδιάθεσή τους».
Πέρα από τις επιστημονικές ανησυχίες και τις ανησυχίες για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και την υγεία που προκαλούνται από την καλλιέργεια και την κατανάλωση μεταλλαγμένων φυτών, αγροχημικές εταιρείες, όπως η Monsanto, αποκρύπτουν την αλήθεια σχετικά με τα οφέλη για τους αγρότες και τους καταναλωτές.
Τον Ιανουάριο του 2005 η Monsanto αναγκάστηκε να πληρώσει πρόστιμο 1,5 εκατομμύριο δολάρια Η.Π.Α. στην αμερικανική κυβέρνηση για δωροδοκία προς αξιωματούχους της Ινδονησίας που αποσκοπούσε στην αποφυγή ελέγχων στις νέες γενετικά μεταλλαγμένες καλλιέργειες βαμβακιού. Παραδέχτηκε επίσης ότι είχε πληρώσει πάνω από 700.000 δολάρια Η.Π.Α. για δωροδοκίες προς διάφορους αξιωματούχους της Ινδονησίας μεταξύ του 1997 και του 2002, που προέρχονταν από τις πωλήσεις των εντομοκτόνων της στην Ινδονησία, πωλήσεις για τις οποίες είχε δώσει λανθασμένα στοιχεία3.
Τον Ιούνιο του 2005 κάποιο γερμανικό δικαστήριο διέταξε τη Monsanto να αποκαλύψει δημόσια μια έκθεση 1000 σελίδων την οποία είχε αποκρύψει και αφορούσε εργαστηριακές έρευνες σε αρουραίους που είχαν καταναλώσει το μεταλλαγμένο καλαμπόκι της εταιρείας ΜΟΝ863. Η απόφαση ελήφθη μετά από εκστρατεία της Greenpeace για την απόκτηση δικαιώματος πρόσβασης στην έκθεση, όπως ορίζει η ευρωπαϊκή νομοθεσία. Η Monsanto προσπάθησε σθεναρά να εμποδίσει τη δημοσίευση της έκθεσης η οποία παρουσίαζε τις ανησυχίες που εκφράστηκαν για τις επιπτώσεις του μεταλλαγμένου καλαμποκιού στην υγεία των αρουραίων.
Το 2005 έκθεση του Κέντρου για τη Διατροφική Ασφάλεια παρουσιάζει με τεκμήρια αγωγές της Monsanto κατά Αμερικανών αγροτών, αποκαλύπτοντας χιλιάδες ανακρίσεις, σχεδόν 100 αγωγές και πολυάριθμες πτωχεύσεις. Μετά από εκτεταμένες έρευνες και πολυάριθμες συνεντεύξεις με αγρότες και δικηγόρους, το Κέντρο για τη Διατροφική Ασφάλεια ανακάλυψε ότι η Monsanto έχει κάνει χρήση σκληρών ανακρίσεων και ανηλεών διώξεων που ουσιαστικά αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο πολλοί Αμερικανοί αγρότες καλλιεργούν τη γη τους. Το μεγαλύτερο καταγεγραμμένο ποσό που έχει λάβει μέχρι σήμερα η Monsanto με απόφαση του δικαστηρίου είναι 3.052.800 δολάρια, ως αποτέλεσμα αγωγής που έγινε σε κάποιον αγρότη. Τα συνολικά καταγεγραμμένα ποσά που έχει λάβει η Monsanto ανέρχονται σε 15.253.602,82 δολάρια. Οι αγρότες έχουν πληρώσει κατά μέσο όρο 412.259,54 δολάρια μετά από καταδικαστικές αποφάσεις. Κανένας αγρότης δεν είναι ασφαλής από τη δύναμη επιρροής της Monsanto. Έχει γίνει αγωγή σε αγρότες ακόμα και για το γεγονός ότι ο αγρός τους επιμολύνθηκε από τη γύρη ή τον σπόρο μεταλλαγμένης καλλιέργειας άλλου αγρότη˙ από γενετικά μεταλλαγμένους σπόρους της προηγούμενης χρονιάς που ξεπετάχτηκαν, ή «είχαν επιζήσει και φύτρωσαν», σε αγρούς με μη μεταλλαγμένες ποικιλίες την επόμενη χρονιά.
Κάποια θυγατρική της Monsanto στην Ινδία, η Mahyco-Monsanto, προωθεί μεταλλαγμένο βαμβάκι από το 2003. Η Monsanto ισχυρίζεται ότι το μεταλλαγμένο βαμβάκι (γνωστό επίσης ως «βαμβάκι Bt») μειώνει τις ζημιές των εντόμων, αυξάνει την παραγωγή και αυξάνει τα εισοδήματα των αγροτών. Όμως οι ισχυρισμοί της Monsanto ποτέ δεν έγιναν πραγματικότητα καθώς την πρώτη καλλιεργητική περίοδο το μεταλλαγμένο βαμβάκι απέτυχε δραματικά. Ένας συνασπισμός αγροτικών οργανώσεων από το Αντρά Πραντές, ένα από τα μεγαλύτερα κρατίδια της Ινδίας όπου καλλιεργούν βαμβάκι, δημοσίευσε την ακόλουθη δήλωση: «παρόλο που προωθούσαν το βαμβάκι Bt ισχυριζόμενοι ότι θα μείωνε το συνολικό κόστος της καλλιέργειας με τη μείωση των ψεκασμών και επομένως του κόστους της κατανάλωσης εντομοκτόνων, αυτό απέτυχε πλήρως. Στην πραγματικότητα το κόστος της καλλιέργειας αυξήθηκα για όλες τις κατηγορίες αγροτών». Όμως, η Monsanto δεν παραδέχτηκε την αποτυχία των καλλιεργειών, ούτε αποζημίωσε στους αγρότες. Αντιθέτως, αύξησε τις προωθητικές ενέργειες για τη χρήση του βαμβακιού Bt την επόμενη περίοδο.
Πρόσφατα, η Monsanto γνωστοποίησε ότι θεωρεί την εισαγωγή του μεταλλαγμένου καλαμποκιού ως το επόμενο υψίστης σημασίας πεδίο μάχης. Πρωταρχικός στόχος της είναι η Ευρώπη την οποία η Monsanto περιγράφει ως την «επόμενη ευκαιρία της», για να «επεκταθεί και να κυριαρχήσει στην παγκόσμια αγορά». Σκοπός της Monsanto είναι μέχρι το 2010 να έχει καλλιεργήσει σχεδόν 150.000.000 στρέμματα γενετικά τροποποιημένου καλαμποκιού στην Ευρώπη, όπως επεσήμανε πρόσφατα ο αντιπρόεδρος της εταιρείας Bret Begemann.
Επίλογος
Τίποτα δεν έχει τελειώσει ακόμη μιας και έχουμε ακόμη ένα άρθρο σχετικά με το θέμα, όπου θα μείνουμε στις κινήσεις της Monsanto σε ΕΕ και Ελλάδα. Ωστόσο θα πρέπει να καταλάβουν πως δεν τρώμε όλοι κουτούχορτο. Είμαστε ξύπνιοι και πράττουμε αναλόγως. Μέχρι τότε γεια σας και περαστικά σας!
The World According to Monsato [Greek Subtitles] from Zeitgeist Greece on Vimeo.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου